Bu projede 220 Volt AC şehir şebeke gerilimini ayarlanabilir şekilde 1,2 Volt DC – 12 Volt DC gerilim aralığında değiştirebilerek çıkış verebilen devre yapacağız.
Projenin Amacı:
Elektronik devrelerimizde ve bir çok elektronik aleti kullabilmek için 1,2-12 Volt DC ayarlanabilir çıkış gerilimi ve 5 Amper’e kadar elektrik veren devre yapmak.
Malzemeler:
|
KULLANILAN MALZEME |
ADETİ |
DEĞERİ / ÖZELLİKLERİ |
|
Güç kablosu |
1 |
– |
|
Işıklı on/off anahtar |
1 |
250V/6A |
|
Sigorta |
1 |
5A |
|
Sigorta yuvası |
1 |
– |
|
Transformatör |
1 |
2x12V (60 Watt) |
|
Klemens |
1 |
İkili |
|
Plaket |
1 |
6x10cm2 |
|
Soğutucu |
1 |
Petekli |
|
Port |
2 |
1Kırmızı-1Siyah |
|
Potansiyometre kafası |
1 |
– |
|
Kutu |
1 |
Devreyi koymak için |
|
Köprü diyot |
1 |
5A |
|
Entegre |
1 |
LM338-Regülatör |
|
Diyot |
2 |
1N4007 |
|
Potansiyometre |
1 |
2K5 *** |
|
Direnç |
1 |
270-300 Ohm arasında bir değer *** |
|
Kondansatör |
1 |
4700u-C1 Elektrolitik |
|
1 |
100n-C2 |
|
|
2 |
10u-C4 Tantal-C3 Elektrolitik |
|
|
1 |
100u-C5 |
Bu malzemelere ek olarak devre yapımı için, 10*10 cm tek taraflı bakır plaket, 0,75 mm Lehim Teli, Havya, Bakır Sökücü Asit, Devre Çizim Kalemi, Yankeski, Yıldız Tornavida.
Projenin Çalışma Sistemi:
Devrenin çalışmasını incelersek devreye gelen 220VAC şehir şebeke gerilimi trafo kullanılarak 12VAC değerine düşürülür. Bu gerilim değeri 5A sigorta üzerinden köprü diyota uygulanır. Köprü diyot çıkışında bu değer DC ye dönüştürülür. Ripple olarak adlandırılan dalgalanmalar girişteki 4700u değerindeki kondansatör yardımıyla yok edilmektedir yani filtrelenmektedir. Böylece doğru akımı elde etmiş bulunmaktayız. Elde edilen sinyal daha sonra regülatör entegresine uygulanarak çıkıştan istenen akım ve gerilim değerlerinin yüksek kararlılıkla elde edilmesi sağlanmaktadır. Devrede kullanılan dirençler çıkış gerilimini istediğimiz aralıkta ayarlamamızı sağlamaktadır. Çıkış 100u lık kondansatör üzerinden düzgün şekilde alınabilmektedir. Devrede kullanılan diğer kondansatör ve diyotlar regülâtörün korunması amacıyla eklenmiştir. Devre girişine yerleştirilen 5A değerindeki sigorta da bir diğer koruma önlemi olarak yer almaktır.
Devrenin Isis ve Ares’te ki Görüntüsü:
Devrenin Tasarım ve Baskı Devre dosyalarını indirmek için TIKLAYINIZ.
Birinci Aşama: Baskı Devre Çıkartma:
Çizdiğimiz baskı devreyi menüden Output > Export Graphics > Export Adobe PDF File tıklayarak PDF dosyasına dönüştürüp Kuşe kağıda çıktısını aldık.
Not: Asetat kağıdı daha kolay işe yarayabilir, diğer bir alternatiftir.
İkinci Aşama: Ütü Yöntemi
Bu aşamada Kuşe kağıdından kestiğimiz baskı devrelerden birisini, plaketimizin bakır yüzeyine mürekkep bakır tarafa değecek şekilde koyuyor ve plaketimizi kenarlarını bantlayarak ütüleme esnasında kaymaması için masaya sabitliyoruz.
Ardından ütümüzü kuşe kağıdının üzerine koyuyoruz.Buradaki amacımız baskı devre çiziminin sıcaklık ile bakır yüzeye geçişini sağlamak.
Not: Bu işlem öncesinde bakır yüzeyin su ile temizlenmesi, işlemi kolaylaştırır.
Üçüncü Aşama: Yetersiz Çıkan bağlantı Yerlerinin Üzerini Çizmek
Bu aşamada ütüleme işleminde fazla sıcaklıktan veya eksik sıcaklıktan dolayı yetersiz/dağınık çıkan baskı devre yollarının üzerinden devre kalemi ile geçerek, çizimin doğru şekilde plakete geçmiş olmasını sağlıyoruz.
Dördüncü Aşama: Asit İşlemi
Bu aşamada plaketimize Bakır Sökücü Asit dökerek baskı devre yollarının haricinde kalan bakırın erimesini sağlayacağız ancak baskı devre mürekkebinin altında kalan bakır, asitten etkilenmeyecek.Bu şekilde bakır yollarımız oluşmuş olacak.
Not: Asit işlemini yaparken plastik kap kullanın ve asit sıvısı ile temastan kaçının, olası temasta su ile yıkayın.
Bu aşamadan sonra plaketimizin görüntüsü şu şekilde oldu:
Beşinci Aşama: Plaketin Temizlenmesi:
Bu aşamada kalan mürekkebi temizlemek için herhangi bir temizleyici madde ile plaketimi su ile yıkıyoruz.Ardından oluşan görüntü:
Altıncı Aşama: Matkap ile Delik Delinmesi:
Bu aşamada elektronik malzemlerimizin plaketimize monte edilebilmesi için baskı devremizdeki delik noktalarını deliyoruz.
Not: Normalde 1 mm matkap ucu kullanılır ancak ucumuz matkabımıza olmadığı için enjektör iğnesi kullandık.
Bu aşamada dikkatli davranılması ve plaketin altında ikinci bir tahta malzeme konulması tavsiye edilir.
Yedinci Aşama:Malzemelerin Yerleştirilmesi, Lehimlenmesi
Bu aşamada Malzemeleri devre şemasında gözüktüğü gibi doğru şekilde yerleştiriyoruz ve bağlantılardan emin olduktan sonra bağlantı yollarını lehimliyoruz.
Sekizinci Aşama: Test etmek
Yaptığımız devrenin bağlantılarından emin olduktan ve 220 V AC gerilim bağlantı noktalarını izole ettikten sonra testimizi gerçekleştiriyoruz.Videoda gösterilen Voltampermetre projeden harici olarak kullanılmıştır.
ÖNEMLİ NOT: Olası eksik izolasyon veya dikkatsizlik sonucu oluşan transformatör hatası ciddi yaralanmalara veya maddi zararlara sebep olabilir, transformatördeki bağlantı noktalarını tamamen elektrik bandı ile izole etmeden ve kontrol etmeden asla ve asla test yapmayın.
